माघ १५,काठमाडौँ । चिनियाँ नागरिकहरूले दक्षिण एसिया र दक्षिण पूर्व एसियाका महिलाहरूलाई दुर्व्यवहार गर्ने विभिन्न दुलही तस्करी ट्रेण्ड चलाइरहेका छन्। खोज पत्रकारिता रिपोर्टिका अनुसार चीनमा मानव बेचबिखनको दृश्यलाई व्याख्या गर्ने धेरै रिपोर्टहरू आएका छन्।
प्रतिवेदनका अनुसार ‘विश्वका विभिन्न भागहरूमा मानव बेचबिखन भैरहेका छन् , चीनका लागि निश्चित कारकहरू छन् जसले यस उद्योग फस्टाउन मद्दत गरिरहेको छ।’
चीनको एक सन्तान (नीति र लिंग) चयनात्मक गर्भपतनको प्रचलनले देशको लिङ्ग अनुपातलाई असर गरेको छ। चीनमा दुलहीको अभाव भएको छ। यसैले अन्य देशबाट चीनमा दुलही बेचबिखनको मुख्य कारण यही हो। चिनियाँ नागरिकहरूले दक्षिण एसिया र दक्षिण पूर्व एसियाका महिलाहरूलाई दुर्व्यवहार गर्ने विभिन्न दुलही तस्करी ट्रेण्ड चलाइरहेका छन्। खोज पत्रकारिता रिपोर्टिका अनुसार चीनमा मानव बेचबिखनको दृश्यलाई व्याख्या गर्ने धेरै रिपोर्टहरू आएका छन्।
प्रतिवेदनका अनुसार ‘विश्वका विभिन्न भागहरूमा मानव बेचबिखन हुने विचार छ, चीनका लागि निश्चित कारकहरू छन् जसले यस उद्योगको फस्टाउन मद्दत गर्दछ।’
चीनको एक सन्तान नीति र (लिंग चयनात्मक) गर्भपतनको प्रचलनले देशको लिङ्ग अनुपातलाई असर गरेको छ। चीनमा दुलहीको अभाव भएको छ। यसैले अन्य देशबाट चीनमा दुलही बेचबिखनको मुख्य कारण यही हो।
चीनको एक सन्तान नीति र लिंग चयनात्मक गर्भपतनको प्रचलनले देशको लिङ्ग अनुपातलाई असर गरेको छ। चीनमा दुलहीको अभाव भएको छ। यसैले अन्य देशबाट चीनमा दुलही बेचबिखनको मुख्य कारण यही हो। चीनको द्रुत आर्थिक विकासले व्यक्तिगत आर्थिक अवस्थामा सुधार गरेको परिणामस्वरुप दलालहरूले यी महिलाहरूको लागि ठूलो पैसा तिर्छन्।
आर्थिक विकासले पनि धेरै चिनियाँ महिलाहरूलाई कार्यबलमा सामेल गर्न निम्त्याएको छ। कार्यबलमा अधिक महिलाहरूको मतलब उनीहरूले आफ्नो अधिकार र आर्थिक स्वतन्त्रतालाई बढ्दो रूपमा जोड दिइरहेका छन्, दुखी विवाहमा बस्न अस्वीकार गरिरहेका छन्। ‘चीनमा धेरै सम्बन्धविच्छेद भएका पुरुषहरू छन्। यी पुरुषहरू प्रायः दलालहरूको प्राथमिक ग्राहक हुन्छन्’ खोज पत्रकारिता रिपोर्टिकाले रिपोर्ट गरेको छ। खोज पत्रकारिता रिपोर्टिका प्रतिवेदनमा भनिएको छ, ‘ग्रामीण चीनमा महिलाको ठूलो अभाव भएको छ, एक बच्चा नीति र लिंग चयनात्मक गर्भपतन दुवैको परिणामले यसलाई बेचबिखन गतिविधिहरूको केन्द्रबिन्दु बनाएको छ।’
चीनमा धेरैजसो वेश्यावृत्ति व्यवसाय जबरजस्ती वेश्यावृत्ति हो। महिलाहरूलाई त्यसैका लागि तस्करी गरिन्छ। चीनको बेइजिङ, सेन्जेन र डोङगुआन वेश्यावृत्तिको केन्द्र बन्न पुगेका छन्, यौन बेचबिखनका शिकारहरूको लागि प्रमुख बजार बनेका छन्। चीनमा लैङ्गिक असन्तुलनले पनि दाइजोको मूल्यमा बृद्धि भएको छ। परिवारहरूले यसरी आयातित दुलही पाउन सजिलो भएको छ । कम्बोडिया, मंगोलिया, भियतनाम, नेपाल, पाकिस्तान र थाइल्यान्डबाट महिलाहरूको तस्करी गरिन्छ किनभने यी धेरै देशहरूले चीनसँग जमिनको सिमाना साझा गरेका छन् जुन धेरै राम्रोसँग संरक्षित छैन र महिलाहरूको तस्करी गर्न सजिलो छ।
खोज पत्रकारिता रिपोर्टिका अनुसार, ‘कम आर्थिक सहयोग भएका देशहरूका ग्रामीण महिलाहरू प्रायः झुटो आश्वासन दिएर चीन लैजान दलालहरूको एकाधिकारको सिकार हुन्छन्।’ महिला र उनीहरूका परिवारहरूलाई राम्रो रोजगारीका अवसरहरू र राम्रो तलबको जागिरको विज्ञापन गर्ने दलालहरूले चीनमा प्रलोभनमा पार्छन्। मानव बेचबिखन अनुसन्धान ब्यूरो काठमाडौंका अनुसार चिनियाँ नागरिकले नेपालीलाई ठगी गरेर उच्च पारिश्रमिकको अफरमा अवैध रूपमा लाओस पठाएको थियो ।
यसअघि ब्यूरोका प्रहरी उपरीक्षक दानबहादुर मल्लले दुई चिनियाँ नागरिकले १० नेपाली युवालाई प्रलोभनमा पारेर बेचेको जानकारी दिँदै थप नेपाली युवालाई विदेश पठाएको आशंकामा थप अनुसन्धान भइरहेको बताए ।
-एएनआईको सहयोगमा